XVI Ogólnopolski Festiwal Ekoenergetyki mamy już za sobą. Wzięło w nim udział 562 osoby z czterech krajów.
Zaczęliśmy na terenie Uniwersytetu Opolskiego w dniu 12.11.2024 r. warsztatami dla samorządu. Dzisiaj rynek proponuje ceny energii elektrycznej zmienne, godzinowe, piętnastominutowe. Samorząd potrzebuje stabilnych cen energii elektrycznej. Mało tego, poszukuje energii najtańszej. Czy umowy PPA mogą spełnić oba warunki? Na to pytanie twierdząco odpowiedzieli zaproszeni przedstawiciele Fundacji RE-Source Poland Hub. Omówili warunki organizacyjne, techniczne i prawne. Przedstawili dobre w tym względzie praktyki, na których możemy się wzorować.
W dniu 13.11.2024 r. w Centrum Dydaktycznym Politechniki Opolskiej uroczystego otwarcia Festiwalu dokonał Pan Robert Węgrzyn – Członek Zarządu Województwa Opolskiego. Konferencja rozpoczęła się minutą ciszy dla pamięci zmarłego Profesora Jana Popczyka. Pan Profesor był częstym gościem i prelegentem na Ogólnopolskim Festiwalu Ekoenergetyki w Opolu. Nie usłyszymy już więcej z jego ust o triplecie wschodzącym elektroprosumeryzmu i paradygmatach: elektroprosumenckim, egzergetycznym i wirtualizacyjnym.
Na dobry początek zabrał głos Pan Profesor Jan Kiciński – Honorowy Przewodniczący Kapituły nagrody Zielonego Feniksa. Uczestników powitali: Rektor Politechniki Opolskiej – dr hab. inż. Marcin Lorenc oraz Prorektor ds. studenckich Uniwersytetu Opolskiego – dr hab. Renata Szyguła.
Na stronie internetowej wydarzenia – festiwal-ekoenergetyki.pl znajdziemy program i prezentacje wygłoszone podczas konferencji. A zakres był bardzo szeroki. Społeczności energetyczne – to budowa nowego społeczeństwa, odpowiedzialnego za kwestie ekonomicznego i ekologicznego zrównoważonego rozwoju. Tylko, czy te ambitne cele można zrealizować bez wiedzy o technologiach, procesach i systemach, które będą odpowiedzialne za nowe relacje. Co będzie paliwem przyszłości? Jaka będzie energetyka najbliższej przyszłości – atom, wodór, amoniak, a może jeszcze coś innego? Wodór może być produkowany w każdym miejscu na kuli ziemskiej, również w Polsce, jeśli tylko zapewnimy niezbędną do produkcji wodę i energię elektryczną. To daje tak ważne bezpieczeństwo w niepewnych geopolitycznie czasach. Można sprawdzić, czy udało nam się rozprawić z węglowymi mitami i wyjaśnić, co to jest ten ślad węglowy a także czy udało nam się znaleźć rozwiązania, które poszerzą horyzonty i sprawią, że życie będzie łatwiejsze.
Młodzieżowe Forum Ekoenergetyki w trakcie Ogólnopolskiego Festiwalu Ekoenergetyki pojawia się drugi raz, dlatego że pierwsze forum spotkało się z olbrzymim zainteresowaniem młodych ludzi omawianymi tematami. Koordynatorem Forum jest Klub Ochrony Środowiska Śląska Opolskiego. Wykładowcami cenieni naukowcy Politechniki Opolskiej i Uniwersytetu Opolskiego, którzy przedstawili rozwiązania energetyczne w kontekście nowoczesnego wytwarzania energii i jej magazynowania. Była to swoista próba odpowiedzi na pytanie o przyszłość energetyki.
Wieczorem spotkaliśmy się w Studenckim Centrum Kultury w Opolu, gdzie przywitał nas Rektor Uniwersytetu Opolskiego – prof. dra hab. inż. Jacek Lipok. Podczas uroczystej gali zostały wręczone nagrody przyznane przez Kapitułę Zielonego Feniksa w kategoriach:
- kategoria I. Nagroda za zasługi we wspieraniu i upowszechnianiu idei ekoenergetyki,
- kategoria II. Nagroda za osiągnięcia we wdrażaniu rozwiązań i technologii ekoenergetyki,
- kategoria III. Nagroda za osiągnięcia naukowe, badawcze w zakresie ekoenergetyki,
- kategoria IV. Nagroda za zasługi samorządu w transformacji energetycznej,
- kategoria V. Nagroda specjalna za całokształt osiągnięć w rozwoju polskiej ekoenergetyki.
Nagrody wręczali Robert Węgrzyn – Członek Zarządu Województwa Opolskiego, profesor dr hab. inż. Jan Kiciński – Honorowy Przewodniczący Kapituły nagrody Zielonego Feniksa oraz dr hab. inż. Grzegorz Żywica – Przewodniczący Kapituły nagrody Zielonego Feniksa, którym pomagał Jacek Walski – Prezes Fundacji na Rzecz Rozwoju Ekoenergetyki Zielony Feniks. Certyfikaty i wyróżnienia podpisali Przewodniczący Kapituły oraz Premier RP, Przewodniczący Parlamentu Europejskiego, Poseł do Parlamentu Europejskiego, Doctor honoris causa multiplex prof. dr hab. inż. Jerzy Buzek.
Listę nagrodzonych znajdziemy na stronie https://festiwal-ekoenergetyki.pl/2024/10/27/nominacje-do-nagrody-zielonego-feniksa-2/. Również na stronie festiwal-ekoenergetyki.pl można znaleźć zapis całego wydarzenia.
Galę uświetniły trzy polskie instrumentalistki, absolwentki Akademii Muzycznej w Krakowie, Łodzi, we Wrocławiu i Uniwersytetu Fryderyka Chopina w Warszawie. Dziewczyny połączyła przyjaźń podczas nagrań do programu “Jaka to melodia?”. Postanowiły wykorzystać swoją wybuchową mieszankę osobowości, aby stworzyć coś niepowtarzalnego. Cosmic Sound to artystki, które nie boją się wyzwań. Zaczęły galę koncertem muzyki klasycznej, a zakończyły ją muzyką nowoczesną. Po gali uczestnicy mogli poznać urokliwe zakątki miasta Opola zwiedzając je z przewodnikiem.
W ramach XVI Ogólnopolskiego Festiwalu Ekoenergetyki, w dniach 14-15 listopada 2024 r. odbył się wyjazd studyjny, w którym wzięło udział 59 uczestników reprezentujących 2 kraje, a spośród polskich uczestników reprezentowanych było 10 województw. Mogliśmy go zrealizować dzięki wydatnej współpracy z Gminą Zębowice.
Pierwszy dzień 14.11.2024 r.
Początek to wyjazd do Rybnika, gdzie Prezes Komunikacji Miejskiej Rybnik Pan Łukasz Kosobudzki opowiedział o początkach wprowadzenia do transportu miejskiego autobusu wodorowego. Zapoznał uczestników z warunkami technicznymi, jakie muszą zostać spełnione, aby logistyka związana eksploatacją pojazdu była zgodna z harmonogramem pracy. Uczestnicy mieli okazję sprawdzić komfort przejazdu tym autobusem do stacji ładowania, gdzie przedstawiony została proces ładowania. Firma ta wprowadza innowacyjne rozwiązania w zakresie transportu publicznego. Wodoryzacja transportu polega na wprowadzeniu pojazdów napędzanych wodorem do ruchu, co ma na celu redukcję emisji CO2 i innych zanieczyszczeń.
W Rybniku, podobnie jak w wielu innych miastach, prowadzone są różne inicjatywy związane z ekologicznymi alternatywami dla tradycyjnych paliw. Autobusy napędzane wodorem mogą być jednym z kroków w kierunku zrównoważonego rozwoju transportu publicznego, co jest istotne w kontekście zmian klimatycznych oraz zrównoważonego rozwoju miast.
Drugim etapem wyjazdu studyjnego było zapoznanie się z instalacją wodorową działającą na Uniwersytecie Technicznym w Ostrawie. Na ostrawskiej uczelni odbyła się prezentacja rozwiązań wodorowych wraz z dyskusją poświęconą temu zagadnieniu, co zrobiło duże wrażenie na uczestnikach tego spotkania.
Ale ważnym elementem tego spotkania było zaprezentowanie przez Daniela Minarika działalności Morawsko-Śląskiego Klastra Wodorowego. To inicjatywa mająca na celu rozwój technologii i przemysłu wodorowego w regionie Moraw Południowych i Śląska. Klaster ten łączy różne podmioty, w tym uczelnie, instytuty badawcze, firmy oraz organy administracji, które współpracują na rzecz wdrażania rozwiązań związanych z wykorzystaniem wodoru jako nośnika energii oraz środka transportu.
Celem klastra jest, między innymi, promowanie produkowanego w sposób zrównoważony zielonego wodoru oraz rozwój infrastruktury, która umożliwi efektywne wykorzystanie wodoru w gospodarce. Morawsko-Śląski Klastrem Wodoru będzie obejmować różnorodne działania, takie jak choćby badania i rozwój technologii wodorowych, organizacja szkoleń czy też promocja projektów związanych z wodorem wśród lokalnych społeczności i przedsiębiorstw.
Tego samego dnia po godz. 16:00, podzieleni na trzy grupy, uczestnicy zapoznali się z działalnością fabryki systemów kogeneracyjnych GenTec w Brnie. Gościom zaprezentowane zostały innowacyjne rozwiązania techniczne, korzyści z ich stosowania oraz przyszłość kogeneracji w czasach transformacji energetycznej. Firma ta zajmuje się rozwojem technologii związanych z kogeneracją oraz produkcją silników zasilanych również wodorem. Woda jako czyste paliwo stanowi innowacyjne podejście do poszukiwania ekologicznych rozwiązań w transporcie oraz energetyce. Produkcja silników wodorowych obejmuje m.in. rozwój technologii ogniw paliwowych oraz systemów, które pozwalają na efektywne wykorzystanie wodoru jako źródła energii.
Dzień drugi 15.11.2024 r.
Polityka energetyczna UE ma zapewnić obywatelom i przedsiębiorstwom dostęp do energii „bezpiecznej, niedrogiej i przyjaznej dla środowiska”. Ma także uodpornić Europę na zakłócenia dostaw gazu z Rosji. Działania zmierzające do osiągnięcia tych celów obejmują łagodzenie popytu na energię (wspieranie energooszczędności), dywersyfikację źródeł energii, wzmacnianie udziału energii odnawialnej w koszyku dostaw.
Obecnie w Europie funkcjonuje ponad 470 spalarń odpadów komunalnych. Najwięcej we Francji – 129. Niemcy mają ich 72, znani z ekologicznego stylu życia Szwedzi – 28.
Wiedeń posiada trzy spalarnie rusztowe i jedną mieszaną spalarnię na złożu fluidalnym. Te cztery spalarnie utylizują odpady komunalne, a w spalarni fluidalnej mogą być również spalane odwodnione osady ściekowe. Ponadto istnieją spalarnia wyłącznie dla odpadów niebezpiecznych, wyposażona w piec obrotowy, oraz trzy spalarnie na złożach fluidalnych, służące wyłącznie do przeróbki odwodnionych osadów ściekowych. Pierwsza spalarnia, Flötzersteig, została wybudowana w 1964 r., druga, Spittelau, w roku 1971. Po ponad 15 latach gruntownie ją przebudowano z powodu pożaru. W ramach tej modernizacji spalarnia zyskała znaną na całym świecie aranżację wizualną. Trzecią spalarnię wybudowano w 2003 r., a ostatnią, Pfaffenau, przekazano do użytku w 2008 r. powodem powstania pierwszej spalarni była potrzeba dostarczenia ciepła do zespołu szpitali miejskich. Idea produkcji ciepła i przekazania go do miejskiej sieci cieplnej jest podstawą budowy i eksploatacji wszystkich później wybudowanych spalarni.
Spalarnia Spittelau we Wiedniu jest również atrakcją turystyczną. To kolorowy budynek, który wygląda jak muzeum sztuki nowoczesnej. Jego projektantem jest znany austriacki architekt i artysta Friedensreich Hundertwasser. Skąd pomysł na tak ciekawą aranżacje spalarni Spittelau? To koncepcja ówczesnego burmistrza Wiednia. Malarz Friedensreich Hundertwasser był już wtedy znany jako wyjątkowo aktywny „strażnik środowiska”, o czym wiedeńskie społeczeństwo dobrze wiedziało. Początkowo artysta sprzeciwiał się budowie spalarni śmieci. Jednak po licznych rozmowach z fachowcami zmienił zdanie i bezpłatnie opracował projekt wizualny, który jest teraz podziwiany. Dzięki tej aranżacji zakład zyskał dodatkową „pozytywną reklamę” i stał się jednym z celów wizyt turystów. Dodatkowym wizualnym atutem spalarni Spittelau jest zielony dach, będący częścią koncepcji artystycznej Hundertwassera. To celowy, widoczny akcent ekologiczny.
Z ideą i historią powstania energetycznego pomysłu na bazie spalarni śmieci uczestników wyjazdu zapoznał Główny Inżynier Wien Energie GmbH Pan Niklas Zieggl. Kolejnym etapem spotkania było zapoznanie uczestników z procesem spalania od transportu do wytwarzania ciepła, które jest dostarczane do sieci miejskiej, do wytwarzania energii elektrycznej dostarczanej do publicznego systemu elektroenergetycznego oraz nowatorskiego systemu dystrybucji chłodu.
W drodze powrotnej uczestnicy mieli okazję przejechać koło zabytków w centrum Wiednia, odwiedzić jarmark noworoczny i w jednej z lokalnych winnic posłuchać i popróbować zalet wina.
XVI Ogólnopolski Festiwal Ekoenergetyki – jego ostatni moduł – czyli wyjazd studyjny, zakończył się w Opolu z dwugodzinnym opóźnieniem, czyli już w sobotę o godz. 2:00.
Podziękowania
Dziękuję za wkład pracy włożony w organizację Festiwalu Departamentowi Infrastruktury i Gospodarki na czele z Dyrektorem Panem Remigiuszem Widerą oraz jego zastępcy Panu Adamowi Kowalczykowi a także Zarządowi Klubu Ochrony Środowiska Śląska Opolskiego, którzy wespół z dr inż. Dariuszem Suszanowiczem i dr inż. Pawłem Kurtaszem zorganizowali Młodzieżowe Forum Ekoenergetyki.
Dziękuję za aktywny udział i wsparcie wydarzenia Panu Robertowi Węgrzynowi – Członkowi Zarządu Województwa Opolskiego. Miłym zaskoczeniem był przyjazd Pana Bogdana Jaroszewicza Członka Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego. Oznacza to, jak poważnie w tym województwie traktowane są sprawy omawiane w czasie wydarzeń festiwalowych.
Nie można zapominać o czynnym uczestnictwie Krajowej Izby Klastrów Energii, Śląskiego Związku Gmin i Powiatów oraz Mazowieckiej Agencji Energetycznej.
Dziękuję wszystkim prelegentom i wolontariuszom.
Festiwal, byłby zwykłą konferencją, gdyby nie ciężka praca wykonana przez Kapitułę Zielonego Feniksa pod przewodnictwem dwóch osobowości: Honorowego przewodniczącego – Pana profesora Jana Kicińskiego i przewodniczącego Kapituły Pana dra inż. Grzegorza Żywicę.
Za wydatną współpracę przy organizacji wyjazdu studyjnego dziękuję Panu Rolandowi Kuligowi i Gminie Zębowice.
Za to, że możemy realizować Festiwal w formule non profit dziękuję Rektorom i pracownikom obu opolskich uczelni, a za wsparcie finansowe Urzędowi Marszałkowskiemu Województwa Opolskiego, Wojewódzkiemu Funduszowi Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu, OCRG, pracownikom Urzędu Gminy Zębowice i firmom: neo Energy Grup i PREDA.
Jacek Walski
Prezes Fundacji na Rzecz Rozwoju Ekoenergetyki Zielony Feniks.